Ἡ περίπτωση τῆς θεραπείας τοῦ Τυφλοῦ ἀπὸ τὸν Σεσαρκωμένον Υἱὸν καὶ Λόγον τοῦ Θεοῦ, Ἰησοῦν Χριστόν, συμπληρώνει μιὰ τριάδα περικοπῶν ποὺ ἔχουν ὡς κεντρικὸ θέμα τὸ νερό. Ὅλες τους περιέχονται στὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννη καὶ ἔχουν ἔντονο τὸ στοιχεῖο τῆς πραγματικῆς ἐλπίδας ποὺ μόνο ὁ Ἀναστημένος Χριστὸς μπορεῖ νὰ δώσει στὸν ἄνθρωπο: τὴν ἀναγέννηση τῆς κολυμβήθρας (θεραπεία τοῦ Παραλύτου τῆς Βηθεσδά), τὴν ζωοποιὸν δύναμη τοῦ Εὐαγγελίου (ὡς ‘ὕδωρ ζῶν’ ποὺ προσφέρεται στὴν Σαμαρείτιδα) καὶ τὴν θεωρία τῆς ἀλήθειας (ποὺ γιὰ πρώτη φορὰ μπορεῖ νὰ δεῖ ὁ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἐλεηθεὶς καὶ ἀναγεννηθείς). Μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο ἡ ἁγία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία προβάλλει, ἤ ἐπεξηγεῖ, τὴν ἀρχικὴ δήλωση τοῦ Εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη, ποὺ διαλαλεῖ τὴν λαμπροφόρο ἡμέρα τοῦ Πάσχα, «ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος … καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν…».

Ἡ περιγραφὴ τοῦ εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη ἐδράζεται σὲ δύο κυρίως σημεία: στὴν πράξη τῆς θεραπείας μιᾶς σοβαρῆς σωματικῆς πάθησης ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστόν, καὶ στὸ ἀνακριτικὸ ἔργο τῆς ἐπικρατούσης τότε θρησκευτικῆς ἱεραρχείας, ποὺ ἀποσκοποῦσε στὴν καταδίκη Αὐτοῦ ποὺ προσέφερε τὸ ἀμέτρητο ἔλεός Του σὲ ἕνα δυστυχὴ συνάνθρωπό τους.

α) Ἡ πράξη τῆς θεραπείας παραπέμπει στὴ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Ἐνανθρωπισθείς Κύριος χρησιμοποιεῖ τὸ ἴδιο δομικὸ ὑλικό, τὸ χῶμα, γιὰ νὰ δώσει τὴ δυνατότητα στὸν ἄνθρωπο νὰ ζήσει. Στὴν περίπτωση τοῦ πρωτόπλαστου, ἡ θεία πνοὴ μεταβάλλει τὸν ἄνθρωπο «εἰς ψυχὴν ζῶσαν». Γιὰ τὸν τυφλὸ ὑπάρχει ἤδη τὸ προηγούμενο τῆς ζωῆς, ὅμως τοῦ λείπει κάτι ἐξίσου ζωτικό, ἡ δυνατότητα τῆς ὁρασης, κάτι ποὺ ἐμποδίζει τὴν ὁμαλὴ διαβίωση καὶ ἀκόμα καὶ τὴν ἐκτέλεση κάποιων σημαντικῶν δραστηριοτήτων. Ἰδιαίτερα τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ἀλλὰ καὶ μέχρι πρόσφατα, ἡ τύφλωση ἦταν μιὰ ἀληθινὴ μάστιγα καὶ οἱ τυφλοὶ ἀναγκάζονταν νὰ ἐπαιτοῦν γιὰ νὰ ἐπιβιώσουν – ἄρα νὰ στηρίζονται στὴν ἐλεημοσύνη τῶν συνανθρώπων τους, ὅπως ἀκριβὼς καὶ ὁ τυφλὸς στὴν προκείμενη περίπτωση. Ὡς ἐκ τούτου, ἡ θεραπεία τῆς τύφλωσης μπορεῖ κάλλιστα νὰ συγκριθεῖ μὲ τὴ δημιουργία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς. Ζωὴ καὶ ὅραση συμβάλλουν στὴν ἀντίληψη καὶ κατανόηση τῆς αἰσθητὴς φύσης, τοῦ περιβάλλοντος χώρου, καὶ δι’ αὐτῶν στὴ γνωριμία μὲ τὸν δημιουργό τους. Ο  Ἀδὰμ συνδιαλέγεται μὲ τὸν Θεό, τὸν τυφλὸ τὸν ξαναβρίσκει ὁ Ἰησοῦς καί, ἀπαντώντας στὸ ἐρώτημά του «τίς ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ;», τοῦ λέει «καὶ ἑώρακας αὐτὸν καὶ ὁ λαλῶν μετὰ σοῦ ἐκεῖνός ἐστιν».

β) Μπορεῖ ὁ μὲν τυφλὸς νὰ δυσκολευόταν ἀφάνταστα νὰ ζήσει φυσιολογικὴ ζωὴ,  ὅμως οἱ Φαρισαίοι ὑπέφεραν ἀπὸ πνευματικὴ τύφλωση, γι’ αὐτὸ καὶ ἀδυνατοῦσαν νὰ δοῦν τὸ αὐτονόητο ποὺ τοὺς λέει ὁ τέως τυφλός: «ἕνα πράγμα ξέρω, ὅτι ήμουν τυφλὸς καὶ τώρα βλέπω». Στὴν προσπάθειά τους νὰ παραποιήσουν τὴ θεμελιώδη τούτη ἀλήθεια, οἱ Φαρισαίοι βρίσκουν ὡς πάτημα τὴ διενέργεια τῆς πράξης τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου καὶ ἀρχίζουν ἔνα ἀνακριτικὸ ἔργο μὲ σκοπὸ τὴν ἀποδόμηση τῆς σημασίας της. Αὐτὸ ποὺ ἀρχικὰ ἔγινε θέμα συζήτησης γιὰ τοὺς γείτονες καὶ ὄσους τὸν γνώριζαν, μετατρέπεται σὲ προσπάθεια παραποίησης τοῦ γεγονότος, ὅταν ἀνακρίνεται ὁ πρώην τυφλός, ἀκόμη καὶ οἱ γονεῖς του. Τὸ ὅτι ἡ ἀνάκριση ἦταν παρῳδία ἀποδεικνύεται ἀπὸ τρία περιστατικά: 1) ἤδη ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἡ θέση τῶν πιὸ σκληροπυρηνικῶν ἦταν ὅτι ὁ Ιησούς «οὐκ ἔστι παρὰ τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ». 2) Ελλείψει ἐπιχειρημάτων, οἱ Φαρισαίοι στηρίζονται στὴ φήμη ποὺ εἶχαν ὡς γνώστες των Γραφών. Κατηγορούν τον τυφλό ὅτι «ἐν ἁμαρτίαις ἐγεννήθη ὅλος», ἀφοῦ κατ’ αὐτούς ἡ σωματικὴ ἀσθένεια ἦταν ἄῤῥηκτα συνδεδεμένη μὲ τὴν πνευματική. 3) Η ἐπιθετικότητα ποὺ ἐπιδεικνύουν, γιατὶ ἐπιτρέπουν στὸ φθόνο νὰ κυριαρχήσει στὴ σκέψη τους – κάτι ποὺ καταλαμβαίνει πολὺ γρήγορα καὶ ὁ Πόντιος Πιλᾶτος, «ὅτι διὰ φθόνον παρέδωκαν αὐτὸν», γιὰ νὰ τὸν καταδικάσει σὲ θάνατο.

Τὸ ἀξιοθαύμαστο στὴν ὅλη ὑπόθεση εἶναι ὅτι, οὔτε κἄν οἱ Φαρισαίοι μποροῦσαν νὰ διαψεύσουν τὸ γεγονὸς τῆς θεραπείας τοῦ τυφλοῦ. Ἀποροῦσαν βέβαια, «ἐκ τοῦ αἰῶνος οὐκ ἠκούσθη ὅτι ἤνοιξέ τις ὀφθαλμοὺς τυφλοῦ γεγεννημένου», στενοχωριοῦνταν γιατὶ ἡ δική τους «θεοσέβεια» δὲν μποροῦσε νὰ εἰσακουστεί ἀπὸ τὸν Θεό, καὶ τελικὰ ἐκδίωξαν τὸν πρώην τυφλὸ, γιατὶ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀντέξουν τὴν ἀλήθεια ποὺ ἐκεῖνος διαλαλοῦσε. Ἡ θεία παρέμβασις μετέτρεψε ἕναν ἀγράμματο σὲ διδάσκαλο. Στο πρόσωπό του βλέπουμε νὰ γίνεται πράξη αὐτὸ ποὺ θὰ πεῖ ὁ ὑμνῳδὸς γιὰ τὸ Πάσχα, ὅτι «νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καὶ γῆ, καὶ τὰ καταχθόνια» πρὶν τὴν λαμπροφόρο Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ἡ ἀκλόνητη πίστη ποὺ ἔδειξε, παρὰ τὶς ἐπιθέσεις ποὺ δέχτηκε, καὶ ἡ  θαραλλέα ὁμολογία του, «πιστεύω, Κύριε», ποὺ συνοδεύεται ἀπὸ τὴν προσκύνηση πρὸς τὸν Εὐεργέτη του, ἀποτελοῦν πρόκληση καὶ συνάμα σημεῖο ποὺ προκαλεῖ ντροπὴ στοὺς Χριστιανούς.

Πρόκληση πρὸς ὅλους γιὰ μίμησή της, καὶ ντροπὴ σὲ ὅσους διστάζουν νὰ τὴν ἐκδηλώσουν ἀναλογιζόμενοι «τί θὰ πεῖ ὁ κόσμος», ἤ καὶ ἀμφισβητώντας τὴν ἀλήθεια ποὺ κρύβει. Καὶ ἐκεῖνος μὲν δήλωσε τὴν πίστη του βασισμένος στὴν ἀπόκτηση μιᾶς οὐσιώδους, πλὴν ὄχι σωτηριώδους σωματικῆς αἴσθησης. Ἡ πίστη στὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ προσφέρει στὸν ἄνθρωπο τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας του, ὅπως ἄλλωστε τὸ εἶπε στὸ Θωμᾶ: «ὅτι ἑώρακάς με, πεπίστευκας· μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες». Μπορεῖ ἡ θέα τοῦ ὑλικοῦ κόσμου νὰ ἐντυπωσιάζει καὶ νὰ προκαλεῖ στὸν ἄνθρωπο μιὰ στοιχειώδη ἡδονή, ὅμως ἀπόλυτα εὐτυχισμένοι εἶναι ὅσοι βλέπουν μὲ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς τους καὶ μετατρέπουν τὶς πληροφορίες ποὺ μεταδίδουν τὰ εὐαγγέλια σὲ ἀκλόνητη βεβαιότητα. Αὐτὴ εἶναι ἠ πίστη τῆς «μίας, ἁγίας, καθολικῆς καὶ ἀποστολικῆς ἐκκλησίας». Αὐτὴ εἶναι ἠ προσδοκία τῆς ἀνάστασης τῶν νεκρῶν, αὐτὰ εἶναι ποὺ  «εἶδε» ὁ τυφλὸς. Ἄς ὁμολογήσουμε κι’ ἐμεῖς τὸ «πιστεύω, Κύριε», καὶ ἄς ἀποδώσουμε τὴν πρέπουσαν δόξα εἰς τὸν Ἀναστάντα Κύριον. Καὶ ἄς γίνουμε κι’ ἐμεῖς φορεῖς καὶ κήρυκες τοῦ χαρμόσυνου πλέον μηνύματος, ὁμολογώντας μὲ παῤῥησία τὸ, Χριστός Ἀνέστη!

                                                                 Πρωτοπρεσβύτερος Στέφανος Χρυσάνθου

Πατήστε ΕΔΩ για μορφή pdf